خرگوش آزمایشگاهی ؛ بررسی ویژگی ها

با توجه به مطالبی که در مقاله ی معرفی، اهمیت و مزایای استفاده از حیوانات آزمایشگاهی به صورت خلاصه گفته شد ، حیوانات آزمایشگاهی را میتوان عمدتا در ۲ گروه جوندگان و غیر جوندگان دسته بندی کرد. از رایج ترین حیوانات آزمایشگاهی میتوان به موش، رت، خوکچه هندی، همستر و خرگوش اشاره کرد.

در مقالات قبلی به بررسی موش آزمایشگاهی و رت ها پرداختیم؛ در این مطلب نیز به اختصار با خرگوش‌‌ آشنا می شویم:

در سال های اخیر ثابت شده است که خرگوش حیوان ارزشمندی در تحقیقات و آزمایشات است. خرگوش اهلی به راسته طبقه بندی Lagomorpha تعلق دارد.

کاربردهای رایج خرگوش ها در تحقیقات شامل تولید آنتی بادی پلی کلونال، آزمایش و توسعه دستگاه های زیست پزشکی، تحقیقات آترواسکلروز و آزمایش تراتوژنیک ترکیبات دارویی است. همچنین خرگوش به عنوان مدلی از بارداری انسان و برای تولید آنتی بادی های پلی کلونال برای استفاده در تحقیقات ایمونولوژی استفاده شده است.

خرگوش نر بالغ را Buck می نامند؛ همچنین به خرگوش ماده بالغ Doe و به خرگوش نابالغ Kit می گویند.

نژاد ها :

رایج ترین نژاد مورد استفاده در تحقیقات، نژاد سفید نیوزیلندی است. آن ها آلبینو هستند، بنابراین فاقد رنگدانه هستند و چشم ها به دلیل عروق پشت چشم قرمز به نظر می رسند. نژادهایی که کمتر مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از: Dutch Belted و Flemish Giant . سویه های ژنتیکی خاصی نیز در دسترس هستند، مانند خرگوش Watanabe، که چربی خون به ارث رسیده است.

رفتار :

خرگوش ها عموماً ترسو و غیر تهاجمی هستند، اگرچه حیوان گاه به گاه رفتار دفاعی تهاجمی از خود نشان می دهد، از جمله ضربه زدن به کف قفس با پاهای عقب، هل دادن درب جلوی قفس و گاز گرفتن. خرگوش های نر بالغ اغلب تهاجمی‌تر از ماده‌ها هستند، اگرچه خرگوش های ماده‌ به شدت از قلمرو خود دفاع می‌کنند، به‌ویژه زمانی که خرگوش های جوان در بین آن ها حضور دارند. اگرچه حیواناتی عموماً اجتماعی هستند، اما ممکن است نیاز به نگهداری جداگانه داشته باشند. بزرگسالان معمولاً در مکان‌های خاصی از قفس ادرار و مدفوع می‌کنند.

اگرچه خرگوش ها به طور طبیعی شبگرد هستند، خرگوش‌های آزمایشگاهی الگوهای رفتاری روزانه از خود نشان می‌دهند. خرگوش‌ها ممکن است بتوانند بین انسان‌ها تمایز قائل شوند، مثلا در رابطه با افرادی مرتبط با فراهم کردن غذا.

آناتومی :

قلب خرگوش فاقد دریچه سه لتی است و اسکلت کلی بدن نسبتا شکننده است و تنها ۸ درصد وزن کل بدن را تشکیل می دهد. که این شکنندگی اسکلتی، خرگوش ها را مستعد شکستگی ستون فقرات کمری می کند.

چندین ویژگی منحصر به فرد هر دو سیستم تنفسی و قلبی عروقی خرگوش ها وجود دارد. به عنوان مثال، خرگوش ها تنفس اجباری از بینی دارند. این امر به ویژه در طی روش هایی که شامل بیهوشی و قرار دادن لوله داخل دهان است، اهمیت دارد. با توجه به سیستم قلبی عروقی، قلب خرگوش از این نظر منحصر به فرد است که دریچه دهلیزی بطنی راست (AV) به جای سه لت، تنها دو لت دارد. علاوه بر این، به دلیل شباهت به انسان از نظر آناتومی عصبی بطن ها، خرگوش گونه انتخابی برای است.

گوش ها بلند، باریک و بسیار عروقی هستند و عملکردهای تنظیم کننده حرارت و شنوایی را انجام می دهند. خرگوش ها را نباید با گوش گرفت یا مهار کرد، زیرا گوش ها حساس هستند و به راحتی آسیب می بینند. به دلیل عروقی بودن، گوش ها محل مکرری برای تجویز ترکیبات داخل عروقی و برای گرفتن نمونه خون هستند.

دندان های خرگوش Open-rooted هستند به این معنی که در طول زندگی به رویش و رشد خود ادامه می دهند. این امر در مورد تمام دندان های موجود در فک خرگوش صدق می کند (یعنی دندان های پیش، آسیای کوچک و آسیاب بزرگ؛ خرگوش ها دندان نیش ندارند). این در تضاد با جوندگان است، چون در جوندگان دندان های پیش تنها دندان های Open-rooted هستند. بنابراین، دندان های خرگوش در معرض رشد بیش از حد هستند. یکی دیگر از ویژگی‌های منحصر به فرد دندان خرگوش که آن‌ها را از جوندگان متمایز می‌کند، وجود مجموعه دوم دندان‌های پیش درست در پشت اولین مجموعه دندان‌های پیش بالایی است که به عنوان دندان‌های «Peg» شناخته می‌شوند. تصور می شود که آن ها به کندن برگ های آبدار گیاهان در هنگام خوردن کمک می کنند.

خرگوش های نر سینه ندارد، در حالی که ماده ها ۸ تا ۱۰ سینه دارد.

تولید مثل :

بلوغ معمولاً بین ۵ تا ۷ ماهگی در خرگوش های سفید نیوزیلندی رخ می دهد. برای ماده ها، عمر تولید مثلی به طور متوسط ۱ تا ۳ سال طول می کشد، اگرچه برخی از آن ها تا ۵ یا ۶ سال قابلیت باردار شدن دارند. نر ها معمولاً برای ۵ تا ۶ سال از نظر تولید مثل مفید هستند. خرگوش نر ممکن است با بیش از یک ماده جفت شود. معمولاً یک خرگوش نر برای بارور کردن ۱۰ تا ۱۵ خرگوش ماده کافی است. خرگوش ماده برای تولید مثل به قفس نر آورده می شود، زیرا خرگوش ماده بسیار وابسته به قلمرو است و اگر به قفس او، خرگوش نر آورده شود ممکن است به او حمله کند.

تخمک گذاری القا می شود و تقریباً ۱۰ تا ۱۳ ساعت پس از جفت شدن اتفاق می افتد. عمل تخمک گذاری همچنین می تواند با تجویز هورمون لوتئینیزه کننده، گنادوتروپین جفتی انسانی(hCG) یا هورمون آزاد کننده گنادوتروپیک ایجاد شود. بارداری را اغلب می توان در اوایل روز ۱۴ بارداری با لمس جنین در داخل رحم و با رادیوگرافی در روز ۱۱ تایید کرد.